Τα Κτίσματα πλημμύρισαν από ήχους και μνήμες

Με τους λυπηρούς ήχους του κλαρίνου, σε ένα συγκινητικό αφιέρωμα στον αείμνηστο Πετρολούκα Χαλκιά, ξεκίνησε χθες το βράδυ το 1ο Ηπειρώτικο Μουσικό Χωριό στα Κτίσματα Πωγωνίου. Ο κορυφαίος μουσικός Γιώργος Κωτσίνης απέδωσε ένα μοιρολόι – «φόρο τιμής» στον δεξιοτέχνη που σήκωσε στις πλάτες του το κλαρίνο της Ηπείρου και το έκανε παγκόσμιο, σηματοδοτώντας με τον πιο συγκινητικό τρόπο την έναρξη της διοργάνωσης.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε μια ατμόσφαιρα συγκίνησης αλλά και γιορτής, αναδεικνύοντας τον πλούτο της ηπειρώτικης μουσικής παράδοσης. Παρουσιάστηκαν ομιλίες, αφιερώματα και επιστημονικές εισηγήσεις, που κατέδειξαν τη βαθιά σχέση του τόπου με το πολυφωνικό τραγούδι, τα παραδοσιακά όργανα και τη ζωντανή πολιτιστική μνήμη.

Ο Πρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου Ηπειρώτικης Μουσικής κ. Στέφανος Καραπέτσης, καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους, σημείωσε: «Είμαστε ενθουσιασμένοι για την αρχή του πρώτου μουσικού χωριού στην Ήπειρο. Εδώ στην καρδιά της Ηπειρώτικης Μουσικής, στο Πωγώνι και στο κέντρο της πολυφωνίας στα Κτίσματα, φιλοδοξούμε να εγκαινιάσουμε έναν θεσμό με μεγάλη απήχηση για την μουσικοχορευτική παράδοση του τόπου μας. Ευχαριστώ θερμά τους καλλιτέχνες δάσκαλους, τους μαθητές που έχουν έρθει από την Ελλάδα και το εξωτερικό, τους θεσμικούς φορείς που συμπαρίστανται στην προσπάθειά μας και στους κατοίκους των Κτισμάτων που αγκάλιασαν την πρωτοβουλία μας. Ας έχουμε μια δημιουργική όμορφη εβδομάδα και να ξανα- ανταμώσουμε του χρόνου». 

Στον χαιρετισμό του, ο Δήμαρχος Πωγωνίου κ. Κωνσταντίνος Καψάλης υπογράμμισε: «Η παράδοση δεν είναι κάτι μουσειακό – είναι η ταυτότητά μας. Το Μουσικό Χωριό δεν είναι ένα πυροτέχνημα· είναι μια επένδυση στον πολιτισμό μας. Θέλουμε να γίνει θεσμός, να επιστρέφει κάθε χρόνο και να μετατρέψει τα Κτίσματα σε σημείο αναφοράς για την Ήπειρο και τα Βαλκάνια.  Το Πωγώνι έχει μακρά και πλούσια μουσική παράδοση. Είναι ο τόπος όπου το πολυφωνικό τραγούδι γεννήθηκε μέσα από την ανάγκη του συλλογικού βίου να εκφραστεί, να θρηνήσει, να πανηγυρίσει, να αφηγηθεί. Εδώ άνθισαν σπουδαίοι τραγουδιστάδες, μουσικοί και δεξιοτέχνες. Ο τόπος μας έχει αναδείξει προσωπικότητες που τίμησαν την ηπειρώτικη μουσική εντός και εκτός συνόρων, με κορυφαίο παράδειγμα τον Πετρολούκα Χαλκιά – έναν άνθρωπο που σήκωσε στις πλάτες του το κλαρίνο της Ηπείρου και το έστειλε να ακουστεί σε όλον τον κόσμο. Δεν ξεχνάμε, βεβαίως, και τους εξαιρετικούς μουσικούς του Παρακαλάμου, που συνεχίζουν με το ίδιο πάθος και αυθεντικότητα αυτή τη μοναδική παράδοση και πολλούς ακόμη που μας κάνουν υπερήφανους».

Στη συνέχεια, ο αρχαιολόγος Δρ. Χρήστος Κλείτσας παρουσίασε την εισήγηση «Τα Κτίσματα Πωγωνίου στον Χώρο και τον Χρόνο», φωτίζοντας την ιστορική και πολιτισμική διαδρομή της περιοχής.

Ο μουσικολόγος κ. Παναγιώτης Τέλλης ανέλυσε το πολυφωνικό τραγούδι ως παγκόσμιο φαινόμενο, τονίζοντας: «Το ηπειρώτικο πολυφωνικό δεν είναι μόνο ένα τοπικό ιδίωμα. Είναι μια μορφή συλλογικής έκφρασης που έχει ρίζες βαθιές και αξία οικουμενική».

Ο εκπαιδευτικός και χοροδιδάσκαλος κ. Κώστας Μάτσιας έκανε μια ιστορική αναδρομή στο πολυφωνικό των Κτισμάτων, καταδεικνύοντας τον ρόλο της περιοχής στη γένεση και διάδοση του ιδιώματος.

Τέλος, ο μουσικός και πολιτισμολόγος Γιώργος Κωτσίνης παρουσίασε την εισήγηση «Φλογέρα και τζαμάρα, οι “άβακες” της πεντατονίας», υπογραμμίζοντας τη σημασία των παραδοσιακών πνευστών στη διαμόρφωση του ιδιαίτερου ηπειρώτικου ήχου.

Η βραδιά ολοκληρώθηκε με ζεστό χειροκρότημα και τη βεβαιότητα ότι ο νέος αυτός θεσμός θα έχει μακρά συνέχεια.

Το 1ο Ηπειρώτικο Μουσικό Χωριό αποτελεί την απαρχή μιας προσπάθειας που θα συνεχιστεί με αφοσίωση, μετατρέποντας το Πωγώνι σε φάρο πολιτισμού, εξωστρέφειας και δημιουργίας. Το πρόγραμμά του περιλαμβάνει μαθήματα σε παραδοσιακά όργανα (κλαρίνο, λαούτο, βιολί, κρουστά), φωνητική εκπαίδευση στο πολυφωνικό και μονοφωνικό τραγούδι, καθώς και χορούς της Ηπείρου. Παράλληλα, θα πραγματοποιούνται βραδινές συναυλίες και εκδηλώσεις ανοιχτές στο κοινό.

Συνδεθείτε στην κοινότητα του Ioanninagoal.gr στο Viber κάνοντας κλικ εδώ!